Του Ευθύμη Λεκάκη
Νομικού LL M. International Law, Οικονομολόγου (μέλους Ο.Ε.Ε.), Ιστορικού Ερευνητή

Σχετικά με τις ανιστόρητες αιτιάσεις των Τούρκων, που στην προσπάθειά τους να αλλοιώσουν οτιδήποτε έχει σχέση με αρχαία ιστορία και αρχαίο πολιτισμό, μιας κι αυτοί δε διαθέτουν από δαύτα, κυκλοφορούν βιντεάκια με συνεντεύξεις στα απόλυτα ελεγχόμενα από το ισλαμοφασιστικό καθεστώς ΜΜΕ της γείτονος και γίνονται περίγελος στη διεθνή ιστορική κοινότητα. Έτσι και τώρα, βάλθηκαν να τουρκοποιήσουν τη λέξη Αιγαίο!
Όμως, όταν η λέξη Αιγαίο και Αιγαίας μπήκαν στο λεξιλόγιο, οι Τούρκοι δεν υπήρχαν σαν λαός ούτε στις στέπες της Μογγολίας.

Εκτός, φίλοι μου, από το γνωστό μύθο του βασιλιά της Αθήνας Αιγαία που έπεσε στη θάλασσα όταν επέστρεψε το πλοίο από την Κρήτη με το γιο του Θησέα επειδή είχαν ξεχάσει ν’ ανεβάσουν τα λευκά πανιά μετά τη νίκη του επί του Μινώταυρου, όμως, υπάρχουν και άλλες εκδοχές, που μπορεί και να είναι οι πραγματικές.

Ας ξεκινήσουμε με την εκδοχή της Αιγηίδας που μιλάει για τη μεγάλη στεριά η οποία βρισκόταν στη θέση που καλύπτει σήμερα η θάλασσα του Αιγαίου. Στις αρχές του Μειόκαινου, οι γεωλογικές αναταράξεις κάνουν να αναδυθεί από τα νερά η Αιγηίδα. Και σε μια επόμενη φάση αναταράξεων, που κράτησε μερικά εκατομμύρια χρόνια, αυτή η μεγάλη, συμπαγής στεριά, η Αιγηίδα άρχισε να κατακερματίζεται και να δημιουργούνται στο σώμα της λεκάνες λιμνών ή να εισχωρούν θάλασσες, αλλάζοντας διαρκώς τη μορφολογία της περιοχής.

Οι αλλαγές συνεχίζονται μέχρι και το τέλος του Πλειόκαινου, δηλαδή μέχρι πριν από 12 εκατομμύρια χρόνια. Όλη εκείνη την περίοδο συμβαίνουν ως επί το πλείστον κατακρημνίσεις, που διαδέχονται η μια την άλλη σε μεγάλες χρονικές αποστάσεις μεταξύ τους. Η τελική διαμόρφωση της περιοχής του Αιγαίου έγινε την περίοδο του Πλειστόκαινου (από το 2.000.000 π.Χ. μέχρι το 10.000 π.Χ.). Σημαντικό ρόλο σ’ αυτές τις μεταβολές έπαιξαν σίγουρα και οι εκρήξεις των ηφαιστείων, με πρώτο και καλύτερο αυτό της Σαντορίνης.

Ωστόσο, αυτό που ενδιαφέρει στην προκειμένη περίπτωση είναι το όνομα. Και το όνομα Αιγηίς δεν διαφέρει στη ρίζα του από το όνομα Αιγαίο. Είναι προφανές ότι το όνομα Αιγηίς έχει δοθεί πολύ μετά αφ’ ότου συνέβησαν οι μεταβολές που διαμόρφωσαν το τοπίο. Όμως, ουδείς αμφιβάλλει ότι το όνομα Αιγαίο είναι προϊστορικό.

Η καταφυγή στους μύθους είναι κι εδώ αναγκαία, τη στιγμή που δεν υπάρχουν άλλου είδους μαρτυρίες. Οι περισσότεροι μελετητές συμφωνούν ότι το όνομα Αιγαίο προέρχεται από τη λέξη Αίγα (Αίξ, αιγός, που θα πει κατσίκα). Διαφέρουν ωστόσο οι εξηγήσεις που αιτιολογούν την προέλευση του ονόματος του Αιγαίου από τη λέξη αίγα. Η εκδοχή που φτάνει βαθύτερα στο χρόνο, αγγίζοντας την προϊστορία, αναφέρεται στο μύθο της ανατροφής του Κρηταγενή Δία στη σπηλιά του Δικταίου Άντρου. Την τροφή του κυνηγημένου νεαρού Θεού από τον πατέρα του, τον Κρόνο την εξασφάλιζε μια Αίγα (μια κατσίκα), η Αμάλθεια. Κι όταν η Αίγα αυτή ψόφησε, ο Δίας πήρε την προβιά της, δηλαδή την Αιγίδα και τη φόρεσε. Να σημειωθεί εδώ ότι ακόμη και σήμερα στην Κρήτη οι κατσίκες λέγονται με το αρχαίο τους όνομα: αίγες. Η Αθηνά πήρε και από αυτό το μύθο την κατσικίσια προβιά του Δία και τύλιξε μ’ αυτή την ασπίδα της. Ωστόσο, ο ίδιος ο Δίας κράτησε δικό του το επίθετο Αιγίοχος!

Η αίγα στη Μινωική Κρήτη είναι ένα από τα Ιερά ζώα. Αίγες έλεγαν τα μεγάλα κύματα, οπότε το όνομα Αιγαίο με αυτή την ερμηνεία είναι η «κυματώδης θάλασσα», αυτή δηλαδή που είναι και στην πραγματικότητα. Από αυτή την ίδια ερμηνεία, το ρήμα «επαιγίζω» σημαίνει «τρικυμίζω». Σε πολλά νησιά ακόμη και σήμερα τα άσπρα «φυτίλια» που έχει στην επιφάνειά της η τρικυμισμένη θάλασσα λέγονται «κατσίκια» ή «προβατάκια». Η αίγα, εκτός από την ιερότητα που την περιβάλλει σαν ζώο στα προϊστορικά χρόνια, είναι και ατίθαση, όπως ακριβώς μια φουρτουνιασμένη θάλασσα. Η λέξη «αίγα» προέρχεται από το ρήμα «αΐσσω», που σημαίνει: κινούμαι με ορμή, πηδώ, σηκώνομαι όρθιος! Είναι φανερό ότι όλες οι ερμηνείες που δίνονται στο ρήμα αΐσσω ταιριάζουν απόλυτα τόσο στα χαρακτηριστικά της αίγας, όσο και στα χαρακτηριστικά του Αιγαίου. Από τον μυθικό Αιγαία μέχρι την Ιερή Αίγα και το πραγματικό ρήμα «αΐσσω» οι αποστάσεις είναι τεράστιες.

Κλικ στον παρακάτω σύνδεσμο:
Το «τερμάτισε» Τούρκος απόστρατος: Η λέξη «Αιγαίο» δεν είναι σωστό να λέμε ότι είναι ελληνική